Stanisław Wokulski romantyk czy pozytywista?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ ma on cechy obu epok, dlatego mówi się o nim, że jest syntezą romantyzmu i pozytywizmu. To połączenie nie jest dla niego zbyt szczęśliwe. Co więcej nigdy nie pada rozstrzygnięcie tej kwestii. Czytelnik "Lalki" Bolesława Prusa na bieżącu musi więc śledzić czyny i myśli bohatera. To niezdecydowanie, to motanie się bohatera mogłoby mieć metaforyczne znaczenie, mocno związane z tytułem powieści Bolesława Prusa - główny bohater również jest lalką, najlepiej oddają to jego własne przemyślenia:
„Szczególna rzecz - mówił. - Każdy ptak w górze i każdy człowiek na ziemi wyobraża sobie, że idzie tam, dokąd chce. I dopiero ktoś stojący na boku widzi, że wszystkich razem pcha naprzód jakiś fatalny prąd, mocniejszy od ich przewidywań i pragnień.” - motyw lalki – człowieka, który nie ma wpływu na swój los; „Jakież to pospolite sprężyny wywołują ruch w świecie: trochę węgla ożywia okręt, trochę serca – człowieka...” - miłość to siła kierująca człowiekiem jak marionetką
To bohater wewnętrznie rozdarty
„Stopiło się w nim dwu ludzi: romantyk sprzed roku sześćdziesiątego i pozytywista z siedemdziesiątego. To, co dla patrzących jest sprzeczne, w nim samym jest najzupełniej konsekwentne." doktor Szuman tak opisuje Stanisława Wokulskiego - opisuje to Ignacy Rzecki w pamiętniku.
Jest wewnętrznie rozdarty „Uczułem jakby wewnętrzne rozdarcie i wtedy dopiero przekonałem się, jak głęboką mam ranę w duszy." - Wyznanie głównego bohatera, które pada w rozmowie z Ignacym Rzeckim po powrocie z wojny.
Jest wewnętrznie rozdwojony, rozdarty „We mnie jest dwu ludzi - mówił - jeden zupełnie rozsądny, drugi wariat. Który zaś zwycięży?... " Nie dba o to, która część jego osobowości zwycięży.
Jest wewnętrznie skonfliktowany (ma jakby rozdwojenie osobowości)„"Więc dobrze, zginę... Ale zostawię po sobie pamiątkę!..." "Zostawisz przebaczenie i litość" - szepnął mu jakiś głos. "Czyżem ja aż tak nikczemny!" "Nie, jesteś aż tak szlachetny"" Główny bohater do samego siebie wśród arystokratów.
Jest zmienny raz zakochany, innym razem nie „a w tej chwili jestem tak spokojny i - jakiś pusty, jakby uciekła ze mnie dusza i wnętrzności, a została tylko skóra i odzież" Narrator przedstawia myśli bohatera.
„Oto dwie drogi: jedna wiedzie do nieobliczonych reform ludzkości, druga do podobania się, a nawet, przypuśćmy, do zdobycia kobiety. (...) metale Geista dadzą początek takiej cywilizacji, o jakiej nie marzono, i kto wie, czy wprost nie uszlachetnią gatunku ludzkiego...
A z drugiej strony cóż mam?... Kobietę, (...) wolałbym rzucić serce głodnemu psu aniżeli oddać je kobiecie, która nawet nie domyśla się, jaka jest różnica między nimi a mną." Myśli przyjaciela Ignacego Rzeckiego.
Główny bohater "Lalki" Bolesława Prusa ma cechy romantyczne, to właśnie one doprowadzają go do katastrofy. Wszystkie one zostały wskazane w artykule: Stanisław Wokulski jako romantyk.
Przyjaciel Ignacego Rzeckiego niewątpliwie należy do epoki Stendhala, co wielokrotnie potwierdza to swoją postawą, cechami charakteru i sposobem działania. Wszystkie one zostały wskazane w artykule: Stanisław Wokulski jako pozytywista.